Wat is het

De verschijnselen van een shock en een flauwte lijken veel op elkaar. Als iemand met een flauwte eenmaal ligt, knapt hij na een paar minuten weer op, maar iemand met een shock niet. Als er niet snel deskundige hulp aanwezig is gaat hij dood. Shock is levensbedreigend, omdat alle lichaamscellen te weinig bloed krijgen en afsterven. Deze situatie doet zich voor als er te weinig bloed is in de bloedvaten of als de bloedstroom stilstaat. Het slachtoffer:

• ziet er slecht uit en maakt een zieke indruk.

• Heeft een bleke/grauwe gelaatskleur en bleke nagelbedden.



• zweterig Heeft het koud, voelt koud en klam

• is onrustig en slap

• heeft dorst

• kan niet opstaan en kan ook hevige rug- of buikpijn hebben

• heeft een snelle hartslag en ademhaling

• is eerst onrustig,

• wordt vervolgens suf en kan dan snel dood gaan

• Iemand die overduidelijk zwanger is niet plat op de rug leggen maar bij voorkeur op de linker zij.

Hoe krijg je het?

• door ernstig bloedverlies (uitwendig of inwendig)

• door ernstig vochtverlies (braken, diarree (vaak in combinatie met koorts), verbranding, oververhitting )

• door slechte werking van het hart (aangeboren hartafwijking, electrische schok of hartinfarct)

• Overgevoeligheid, bijvoorbeeld door insectensteken of bepaalde voedingsmiddelen)

Wat kun je eraan doen?

• 112 laten bellen of zelf bellen

• slachtoffer geruststellen

• slachtoffer plat neerleggen met hoofd opzij (anders kan het stikken in zijn eigen tong)

• als het slachtoffer op zijn zij ligt, laat je het zo liggen

• als het slachtoffer op de buik ligt, draai je het voorzichtig om (anders kun je geen ademhaling en hartslag controleren)

• kijken of het iets in de mond heeft

• knellende kleren losmaken

• bij uitwendig bloedverlies bloeding stelpen

• ademhaling controleren

• slachtoffer toedekken (niet extra warm en niet wrijven)



• bij het slachtoffer blijven; als dit niet mogelijk is, het slachtoffer in ieder geval op zijn zij leggen voor je 112 gaat bellen (zie bewustzijns stoornissen)

De shockcirkel laat goed zien wat er aan het gebeuren is in het lichaam als een slachtoffer in shock dreigt te geraken.

NIET DOEN :

• het slachtoffer drinken geven : kans op braken en verstikking

• een kussen geven : bloed moet naar de hersenen kunnen stromen, bovendien komt de ademhaling in gevaar

Opmerkingen

• Shock door bloedverlies kan binnen een aantal minuten optreden of zelfs na een paar uur, afhankelijk van de ernst van de bloeding. Vooral inwendige bloedingen kunnen heel verradelijk zijn, omdat je aan de buitenkant niets ziet, maar pas iets merkt als het slachtoffer in shock raakt. Houdt een slachtoffer dat een stuur of een schop in zijn buik heeft gehad dus goed in de gaten.

• Een schrik-reaktie is geen shock. Het slachtoffer kan lopen, wat bij shock niet mogelijk is. Ook als hij flauw mocht vallen, dan komt hij na enige minuten bij en knapt weer op, wat bij shock nooit het geval is.

• Een shock door vochtverlies treedt pas na enige uren op. Een spugende baby met diarree kan binnen een dag uitgedroogd zijn en in shock raken.

• Wil je nog meer informatie over shock. Klik dan hier. Je krijgt een pdf document.